Gezondheid!

GEZONDHEID!
Geschreven door Bert Plomp

In het verhaal “Gezondheid!” laat Bert Plomp ons kennismaken met zijn uitgesproken afkeer van ziekenhuizen – en met zijn onmiskenbare talent voor relativerende, geestige en soms confronterende zelfreflectie. Wat begint als een persoonlijke afrekening met de kille sfeer en bedenkelijke hygiëne van medische instellingen, mondt uit in een reeks levendige anekdotes over ziekenhuisopnames, jeugdtrauma’s en bizarre ontmoetingen.

Plomp’s stijl is zoals altijd verhalend, ironisch en vol onderhuidse maatschappijkritiek. Zijn afkeer van ‘witte, gesteven schorten’ wordt op onderhoudende wijze verweven met een jeugdherinnering aan vakantiekolonies en een gefingeerd gesprek met een gynaecoloog met de veelzeggende naam “professor Paardenkuth”. Zulke passages zorgen voor een flinke scheut satire, waarin hij op de grens balanceert van wat gepast is – en daar soms bewust overheen gaat. Maar zelfs de groteske uitweidingen hebben een functie: ze tonen de verwarring, schaamte en lichamelijkheid die ziekenhuizen (zeker in zijn jeugd) konden oproepen.
Tegelijkertijd schuwt Plomp het serieuze onderwerp niet. Zijn beschrijving van een levensbedreigende hartvliesontsteking op jonge leeftijd leest als een thriller, waarbij het medische noodlot zich onverbiddelijk opdringt. De combinatie van paniek, de onpersoonlijke ziekenhuisomgeving en het gebrek aan controle wordt invoelbaar gemaakt zonder sentimenteel te worden. Plomp houdt het licht en luchtig, ook als het over doodsangst gaat.
Zijn persoonlijke oplossing voor angst en onzekerheid – letterlijk wegrennen, door de intensiteit van zijn hardlooptrainingen op te voeren – is even aandoenlijk als krachtig. Hij toont zich een doorzetter, iemand die liever vecht dan zich overgeeft aan angst of medisch gezag. Ook zijn vroegtijdige ontsnapping uit het ziekenhuis na een knieoperatie, op de brommer van ome Kobus, onderstreept zijn dwarse, onafhankelijke aard.
“Gezondheid!” is een tragikomisch relaas dat onder de oppervlakte fundamentele vragen oproept over autonomie, kwetsbaarheid en vertrouwen in de medische wereld. Plomp wisselt scherpe observaties af met luchtige grappen en persoonlijke bekentenissen, zonder zichzelf al te serieus te nemen. Het resultaat is een zeer leesbaar, bij vlagen hilarisch en bij vlagen indringend verhaal – een klein monument voor het ongemak van ziek zijn in een wereld van witte jassen.
Aukje Idema

Aflevering 1: Witte, gesteven schorten

Aflevering 2: Een tikkende tijdbom

Voor alle verhalen klik op: Verhalen